Bölümler | Kategoriler | Konular | Üye Girişi | İletişim
dua yapılırken dikkat edilecek hususlar nelerdir....
Duada Dikkat Edilecek Hususlar:
Duânın müstecab ve makbul olması için gerekli birtakım adâbı vardır. Sûfîlere göre bunun en önemli şartı "huzûr-ı kalb"dir. Çünkü Allah Teâla'nın gaflet içinde yapılan duâyı kabul buyurmayacağına inanılır. Duânın kabûlünün bir başka temel şartı "helâl lokma" ve "temiz rızık"tır. Bunlardan başka İmam Gazzalî, İhya'nın duâ âdâbı bahsinde şu şartlara da temas etmektedir:
1. Şerefli vakitleri aramak: Duâ için belli bir zaman olmamakla birlikte belli zamanlarda duâların kabûlüne dair nass vârid olmuştur. Arefe günleri, Ramazan ayı, cuma ve kandil geceleriyle seher vakitleri bu türdendir.
2. Şerefli hallerden yararlanmak: Oruç, cihad, yağmur yağması gibi içinde güzel hallerin bulunduğu demler duâ için teşvik edilen zamanlardır. Kıymetli halleri gözetmeli. Hastalıkta, aile ve vatandan uzak kalındığı zaman, farz namazlardan sonra, İhlas suresi okununca, yağmur yağarken, oruçlu iken, kalbinde incelik hissedince duâ etmeli. Çünkü kalbdeki incelik, rahmetin giriş kapısının açık olduğuna işarettir. Hastanın, garibin duâsı makbuldür!
3. Kıbleye dönerek ellerini kaldırıp duâ etmek: Nitekim Efendimiz (s.a.v);
" إِنَّ اللَّهَ حَيِيٌّ كَرِيمٌ يَسْتَحِي إِذَا رَفَعَ الرَّجُلُ إِلَيْهِ يَدَيْهِ أَنْ يَرُدَّهُمَا صِفْرًا خَائِبَتَيْنِ " .
"Rabbınız; kulları ellerini kaldırıp kendisinden bir şey istedikleri zaman onları boş çevirmekten haya eder." (Tirmizi, Daavat, 121) buyurmuştur.
4. Duâyı gizlice; yani bağırıp çağırmadan yapmak: Nitekim Allah Rasulü:
عَنْ أَبِي مُوسَى ـ رضى الله عنه ـ قَالَ كُنَّا مَعَ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم فِي سَفَرٍ فَكُنَّا إِذَا عَلَوْنَا كَبَّرْنَا فَقَالَ النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم " أَيُّهَا النَّاسُ ارْبَعُوا عَلَى أَنْفُسِكُمْ، فَإِنَّكُمْ لاَ تَدْعُونَ أَصَمَّ وَلاَ غَائِبًا، وَلَكِنْ تَدْعُونَ سَمِيعًا بَصِيرًا
"Nefislerinize karşı merhametli olun. Zîra sizler, sağır birisine hitàb etmiyorsunuz, muhâtabınız gâib de değil. Sizler gören, işiten, (nerede olsanız) sizinle olan bir Zât'a, Allah'a hitab ediyorsunuz. Dua ettiğiniz Zât, her birirıize, bineğinin boynundan daha yakındır" dedi." (Buhari, Daavat, 50(6457) buyurduğu gibi Allah Teâla da:
ادْعُواْ رَبَّكُمْ تَضَرُّعًا وَخُفْيَةً إِنَّهُ لاَ يُحِبُّ الْمُعْتَدِينَ
"Rabbınıza gönülden ve gizlice duâ edin! Çünkü O, haddi aşanları sevmez. " (A'râf, 7/55) buyuruyor.
5. Duâda yapmacık sözlerden kaçınmak: Dua eden kimse tekellüfsüz; tumturaklı ifadelerden çok, samimi ve ihlaslı sözlerle tevazu içinde rabbine iltica ederse Allah bundan daha çok memnun olur.
6. Huşû ve hudû ile Allah'tan sakınarak ve kabûlünü umarak duâ etmek: Nitekim Allah Teala:
إِنَّهُمْ كَانُوا يُسَارِعُونَ فِي الْخَيْرَاتِ وَيَدْعُونَنَا رَغَبًا وَرَهَبًا وَكَانُوا لَنَا خَاشِعِينَ
"Onlar iyi işlere koşarlar, sevab umarak ve cezadan korkarak Bize duâ ederler" (Enbiya, 21/90) buyurmaktadır.
7. Allah'a karşı duânın kabûlü konusunda hüsn-i zan sâhibi olmak: Nitekim buyurulur:
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم " ادْعُوا اللَّهَ وَأَنْتُمْ مُوقِنُونَ بِالإِجَابَةِ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ لاَ يَسْتَجِيبُ دُعَاءً مِنْ قَلْبٍ غَافِلٍ لاَهٍ " .
"Dua ettiğiniz zaman kabul olunacağına inanarak duâ edin Bilmiş olunuz ki, gafletle yapılan duaları Allah kabul etmez." (Tirmizi, Daavat, 66(3816)
8. Duada ısrar ve devamlılık: Efendimiz buyurur: " Dua ettim Allah kabul etmedi" diye acele etmedikçe Allah sizin duanızı kabul eder." (Buhari, Daavat, 22)
9. Duâya, Euzü Besmele, Allahü teâlâya hamdü sena ve Resulüne salâtü selam ile başlamalı ve salevat-ı şerife ile bitirmeli.
10. Duânın bâtınî şartlarına uymak: Duânın bâtınî şartları tevbe, hak sahipleriyle helalleşme ve bütün himmetini Allah'a teksif etmektir. (İhya-u Ulumi’d-Din, c.1, s.877-888 Bedir Yay. İstanbul, 1975)
11. Bid'atlerden sakınmalı. Hadis-i şerifte, (Bid'at ehlinin duâsı kabul olmaz) buyuruldu. (İ. Mace)
12. Farzları yapıp haramlardan sakınmalıdır! Bir hadis-i şerifte de, (Haram yiyenin duâsı kabul olmaz) buyuruldu.
13. Belâ gelmeden önce duâ etmeli! Hadis-i şerifte, (Sıkıntılı iken duâsının kabul edilmesini isteyen, rahat iken çok duâ etsin!) buyuruldu. (Tirmizî)
14. İsm-i a'zam ile duâ etmeli. Hadis-i şerifte, (İsm-i a'zam ile edilen duâ kabul olur ve dileği yerine gelir.) buyuruluyor.
1- Dua, Allah’a karşı acizliğin ve fakirliğin idrakine varılarak yapılmalıdır.
2- Dua, sırf Allah rızası için yapılmalı ve sadece onun rızası aranmalıdır.
3- Dua, gösterişten uzak ve gizli yapılmalıdır.
4. Kişi dua ederken (بين الخوف و الرجا) durumunda olmalıdır. Dua eden kimse korku ve derin bir saygı içerisinde bulunmalı, bağırarak yalvarmaktan sakınmalıdır.
5. Allah’ın güzel isimleri ile dua edilmelidir.
6. Dua sırf dünyalık menfaatlere ulaşmak için olmamalıdır. Allah'tan meşru olmayan bir dilekte bulun*mamak
7. Aceleci olmamak, duanın hemen bizim anladığımız manada olumlu sonuçlanmasını beklemek, Çünkü her şeyin belli bir zamanı vardır, o zamanı beklemek gere*kir.
8. Duayı en çok etkileyen husus kişinin ka*zancıdır. Helal lokma duanın kabulü için gerekli*dir.
9. Dua için seher, Cuma ve arefe gibi müba*rek vakitleri seçmek.
10. Dua eden kimse içten dua ederek yaptığı duanın kabul edileceğine inanmalıdır. Duam ka*bul edilir mi, edilmez mi gibi bir tereddütle yapılan dua makbul olmaz.
11. Dua edecek kimsenin abdest alması ve kıbleye dönerek ve geçmiş günahlarına tevbe et*mesi duanın adabındandır. Böyle yapması du*asının çabuk kabul olmasına sebeptir.
12. Duadan önce Allah'a hamd etmek, Pey*gamberine salât ve selam getirmek. Duada bencil olmamak ta duanın adabındandır
13. Duadan önce yoksullara ve kimsesiz çocuklara sadaka vermek ve yardım etmek. Hak sahipleri ile helalleşmek.
Bu sayılan şartları taşıyan bir duâ, gönül kapılarını da; gök kapılarını da bi-iznillâh açacaktır.